سهم آب شيرين جهان تنها 5 درصد آب موجود بر روی كره زمين است كه 4 درصد آن به قطب مربوط مي‌شود و تنها 1 درصد از آن در خدمت بخشهای كشاورزی و شرب قرار دارد، و اين ميزان آب شيرين با توجه به افزايش روزافزون تقاضا در زمينه‌های كشاورزی، صنعت، بهداشت عمومي و شرب ميزان بسيار اندكي است؛ در كشور ما كه 1 درصد جمعيت جهان را در خود جای داده، تنها آب شيرين قابل دسترس 0.36 درصد آب كره زمين است (بنابراين بين نيازها و منابع آب شيرين نامعادله‌ای برقرار است) پس لازم است افراد جامعه به طور مشخص در مديريت و تصميم‌گيری مرتبط با منابع همكاری نمايند. متأسفانه رشد روز افزون جمعیت، گسترش صنایع و خشکسالی های پی در پی و... منجر به ایجاد عدم تعادل بیشتر میان آب قابل دسترس و تقاضای آب شده است.
مدیریت مصرف آب به خصوص زمانی که منابع آب در محدودیت قرار می گیرند از اهمیت خاصی برخوردار است. اعمال مدیریت مناسب در زمینه های تأمین، توزیع، کنترل، و حفظ کیفیت آب و همچنین شیوه های مصرف آب نقش تعیین کننده ای در بهره گیری از این منابع محدود دارد.
زنان نیز نقش مهمی در مدیریت مصرف آب بازی می کنند و به دلیل وجود همین نقش، زنان دارای دانش قابل توجهی در ارتباط با منابع آب هستند و بنابراین کلید موفقیت برنامه ها و سیاستهای توسعه منابع آب محسوب می شوند.
با توجه به حضور فعال زنان در جامعه امروزی و امکان و ایجاد فعالیت در قالب تشکل های خود جوش مثل NGOسیطره مدیریت و تعامل کاری زنان در سطوح مختلف خانواده، محله، شهر، اجتماع و مراکز فعالیتی گوناگون، می تواند نقش آفرین فعالیت های اساسی در زمینه مدیریت مصرف آب باشد.
از طرف دیگر زنان بیشتر از دیگر اعضا خانواده در منزل با آب سر و کار دارند بنابراین مجری تغییر فرهنگ آب محسوب می شوند.
مدیریت مصرف بهینه آب در 5 بعد اساسی (موقع و زمان، مدت زمان، مکان، نوع و مقدار مصرف) قابل بحث و بررسی است. آمار نشان می دهد که حدود 85% از کل مصارف آب مشترکین در بخش خانگی مصرف می شود و اگر زنان بتوانند ابعاد مدیریت مصرف را در حین مصرف رعایت نمایند می توانند گامی اساسی در جهت اصلاح الگوی مصرف بردارند.
عناوین و زمینه هایی از فعالیت و تأثیرگذاری زنان در مدیریت مصرف بهینه آب :
1- اثر گذاری در شیوه های مصرف در بخشهای شستشو، پخت وپز، کنترل سیستم های سرمایش و گرمایش و مصارف باغچه که جملگی زیر نظر مدیریت کانون اقتصادی خانواده یعنی زنان شکل می گیرد.
2- آموزش عملی از طریق رفتار مصرفی صحیح و آموزنده و آموزش های عملی وکلامی به فرزندان و نسل های آتی از اقدامات آگاهانه زنان در محیط خانواده و مراکز آموزشی نسبت به موضوع مدیریت مصرف بهینه آب است.
3- حضور زنان در کانونهای مختلف تعلیم و تربیت از قبیل مدارس، فرهنگسراها، مجتمع های مسکونی و اثرگذاری در اطلاع رسانی و آموزش در خصوص آب از دیگر نقش های مدیریتی و مشارکت در امر مصرف بهینه آب است.
4-حضور زنان در تشکل های مختلف از جمله تشکل های آب و ارائه آموزش های مستقیم به صورت سمینار و یا در قالب بازدیدهای مختلف همواره یکی از راههای آموزشی در بهبود روش های صحیح مصرف آب بوده است.
به دلايلي كه ذكر شد و نيز به دليل اهميت نقش زنان در مديريت مصرف آب، ستاد امور زنان وزارت نيرو در سال 1380 پروژه اي با عنوان «طرح تشكيل كميته زنان و صرفه جويي آب» تعريف و از طريق امور مشاركت زنان نهاد رياست جمهوري اين پروژه را مورد پيگيري قرار داد. هدف از اين طرح ايجاد كميته اي از نهادهاي دولتي براي اشاعه فرهنگ بهينه مصرف آب و تغيير رفتار مصرفي با مشاركت زنان بود.
آمارها نشان مي دهند كه سهم زنان در اغلب كشورهاي در حال توسعه در تأمين نيروي انساني بخش كشاورزي رو به افزايش است. در ايران نيز 40 درصد نيروي كار كشاورزي توسط زنان تأمين مي شود كه به كشت برخي محصولات زراعي، چراي دام، تعليف دستي دام و شيردوشي اشتغال دارند، اما زنان در ايران در آبياري چندان مشاركت مستقيمي ندارند. به طوري كه آبياري 12 درصد برنج، 22 درصد زعفران، 10 درصد چغندرقند و هفت درصد حبوبات توسط زنان انجام مي شود. در برخي از كشورهاي آفريقايي به زنان آموزش تعمير و نگهداري سامانه هاي آبرساني نیز داده مي شود.
به طور كلي مي توان گفت در مناطقي كه فعاليت زنان در امور كشاورزي بيش تر است (در ایران مانند گيلان، مازندران و گلستان)دخالت زنان در تصميم گيري كشاورزي هم بيش تر خواهد بود.
نظر خود را اضافه کنید.